काठमाडौँ । युक्रेन र रुसबीचको युद्ध तीन वर्ष पछि युक्रेनले युद्धको सामना गर्नेमा आशंका पैदा भएको छ ।
डेनियल विटेनबर्ग र अनास्तासिया लेभचेन्कोद्वारा बीबीसीका लागि गरिएको अतिरिक्त रिपोर्टिंगबाट यस्तो आशंकालाई थप बल मिलेको देखिएको हो ।
युक्रेन युद्ध मैदानमा लडाई हार्दैछ। यसका धेरै सैनिकहरू तीन वर्षको लडाइँपछि थाकेका छन्। यस्तोमा सवाल खडा भएको छ के युक्रेन अर्को वर्ष युद्धको सामना गर्न सक्छ ?
युक्रेनी सेनाले अझै पनि पूर्वमा रूसी सेनाको अग्रगतिको प्रतिरोध गरिरहेका छन् । तर तिनीहरू लगभग कुराखोभ शहर नजिकै घेरिएका छन् । हालैका हप्ताहरूमा सबैभन्दा तीव्र लडाईको दृश्य यस्तो देखिएको छ ।
ब्ल्याक प्याक, एक मोर्टार इकाई हो । रूसी सेनाको तीन पक्षबाट घेरिएर भएको प्रहारमा कुराखोभ वरिपरि आफ्नो घेरा रोक्न कोशिस गर्दैछ ।
रिपोर्ट तयार गर्नेहरूका अनुसार उनीहरूले एक सेनाको टोलीलाई एक सुरक्षित घरमा भेटे । उनीहरू लडाईबाट विश्राम लिइरहेका थिए । तिनीहरू नियमित औसत सैनिकहरू होइनन् । तिनीहरू एक शाकाहारी शेफ, एक मेकानिक, एक वेब विकासकर्ता र एक कलाकार समावेश छन् । गर्दछ । गैर–अनुरूप विचारहरू भएका साथीहरूको समूह । कतिपयले आफूलाई अराजकतावादी भन्छन् । तिनीहरू सबै स्वेच्छाले लड्न आएका थिए ।
उनीहरूका ३१ वर्षीय कमाण्डर सर्ट रुसको पूर्ण आक्रमणपछि सेनामा भर्ना भए । उनका अनुसार युद्ध तीन वर्षमा सकिने लागेको थियो तर अब यो दश वर्षसम्म चल्ने हो कि भन्न लागिरहेको छ ।
उनीहरू सबैलाई थाहा छ कि डोनाल्ड ट्रम्प युद्धको अन्त्य गर्न चाहन्छन् । युक्रेनका भोलोदिमिर जेलेन्स्की र रुसका राष्ट्रपतिले आफूहरू पनि वार्ताका लागि तयार रहेको संकेत गरेका छन् । तर व्यावहारिक सम्झौताको कल्पना गर्न गाह्रो देखिन्छ ।
अहिलेसम्म वार्ताको कुरा मात्रै हो ।
सर्टले ट्रम्पको लक्ष्यलाई खारेज गर्दैनन् ।
“उनी एकदम महत्वाकांक्षी व्यक्ति हुन् र मलाई लाग्छ कि उनले यो गर्ने प्रयास गर्नेछन्,“ उनी भन्छन् । तर कुनै पनि वार्ताको नतिजालाई लिएर उनी चिन्तित छन् ।
“हामी यथार्थवादी हौं, हामी बुझ्छौं कि युक्रेनको लागि कुनै न्याय हुनेछैन – धेरैले यो तथ्यलाई निल्नुपर्नेछ कि उनीहरूको घर रकेट र गोलाले नष्ट भएको छ कि उनीहरूका प्रियजनहरू मारिएका छन् र यो गाह्रो हुनेछ ।“
वार्तालाप गर्न रुचाउँछ कि लडाई जारी राख्न भनी सोधिएको जवाफमा सर्टले जोडदार जवाफ दिन्छन् “लडाई जारी राख्नु पर्छ ।”
यो एकाइको अधिकांशद्वारा प्रतिबिम्बित एक दृश्य हो । सेर्हीको विश्वासमा वार्ताले युद्धलाई अस्थायी रूपमा स्थिर गर्नेछ र द्वन्द्व एक वा दुई वर्षमा फर्किनेछ ।
उनले हालको अवस्था युक्रेनको लागि राम्रो नभएको स्वीकार गरे। तर उनी पनि लड्न तयार छन् । उनी भन्छन्, “केवल एक व्यावसायिक खतरा हो ।“
डेभिड एक कलाकार हुन् । उनका अनुसार ट्रम्प चिन्ताजनक रूपमा अप्रत्याशित परिणाम दिन सक्छन्। “उक्रेनका लागि या त धेरै राम्रो वा धेरै खराब हुन सक्छ,“ उनी भन्छन् ।
त्यो मोर्टार एकाईले अगाडि र अर्को आराममा एक हप्ता बिताउँछ । तर तिनीहरू आराम गर्दा पनि तिनीहरूले प्रशिक्षण जारी राख्छन् । किनभने तिनीहरू भन्छन्, यसले तिनीहरूलाई उत्प्रेरित गराइ राख्छ ।
चिसो मैदानमा तिनीहरू आफ्नो मोर्टार फायर गर्न ड्रिलहरू मार्फत जान्छन् । टोलीमा भर्खरै डेनिससँग सामेल भएको छ, जसले स्वेच्छाले जर्मनीमा आफ्नो घरको सुरक्षा छोडेका थिए ।
“मैले आफैलाई प्रश्न सोधें – के म यस्तो संसारमा बस्न सक्छु जहाँ युक्रेन अवस्थित छैन ?“ उनी भन्छन् । अब हारेको जस्तो लाग्दैछ भन्ने कुरा उनी हिचकिचाउदै स्वीकार्छन् तर भन्छन् “यदि प्रयास गरिएन भने पक्कै पनि हारिनेछ । कम्तीमा म पल्टिएर लिनुको सट्टा जित्ने प्रयासमा मर्छु ।”
तर, अरूको विपरीत, डेनिस भन्छन् कि उनी युक्रेनले कम्तीमा युद्धविरामलाई विचार गर्नुपर्छ ।
उनको बुझाइमा युक्रेनको हताहत आधिकारिक रूपमा स्वीकार गरिएको भन्दा बढी छ । ४००,००० भन्दा बढी मारिएका र घाइतेहरू गरी भएका छन् । धेरै जनसंख्यालाई परिचालन गरेर समस्या समाधान नहुने उनको विश्वास छ ।
उनका अनुसार धेरै उत्प्रेरित सैनिकहरू या त हराए वा तिनीहरू एकदमै थकित छन् । त्यसैले मेरो लागि यो होइन कि हामी युद्धविराम चाहन्छौं किनकि हामी धेरै वर्षसम्म जान सक्दैनौं,“ उनी भन्छन् ।
युक्रेनको तेस्रो ठूलो सहर डिनिप्रोले युद्धको थकानको भावनालाई पनि झल्काउँछ । यो नियमित रूपमा रूसी मिसाइल र ड्रोन द्वारा लक्षित छ । एयर–रेड साइरनहरू दिनरात बीच–बीचमा विलाप गर्छन् । जब तिनीहरू मौन हुन्छन्, युक्रेनीहरूले यी असामान्य समयमा सामान्यताको भावना खोज्ने प्रयास गर्छन् । थिएटरमा गएर पनि ।
केसेनिया भन्छिन् “त्यहाँ कुनै सजिलो जवाफ छैन । हाम्रा धेरै सिपाहीहरू मारिएका छन् । तिनीहरू केहीका लागि लडे – हाम्रो क्षेत्रका लागि। तर म युद्ध समाप्त होस् भन्ने चाहन्छु“।
ओपिनियन पोलले पनि वार्ताका लागि बढ्दो समर्थन रहेको सुझाव दिन्छ ।
युद्धविरामका लागि केही कडा आह्वानहरू युद्धबाट भाग्न बाध्य भएकाहरूबाट आउँछन् ।
८७ वर्षीया भ्यालेन्टिनाले आफूहरू केही नआएको तर जुत्ता, लुगा र खाना उपलब्ध गराइएको बताउँछिन्। उनीहरुको राम्रो उपचार भएको उनको भनाइ छ । “पाहुना हुनु राम्रो हो, तर घरमा हुनु झन् राम्रो हो ।“
उनको घर अहिले रुसले कब्जा गरेको क्षेत्रमा छ। चारै महिला शान्तिका लागि वार्ता चाहन्छन् । तर ८९ वर्षीया मारिया भन्छिन्, ‘उनीहरूले गरेको सरासर नरकपछि दुवै पक्षले कसरी एकअर्काको आँखामा हेर्न सक्नेछन्’ भन्ने उनलाई थाहा छैन ।
उनी थप्छिन् “यो पहिले नै स्पष्ट छ कि सैन्य रूपमा कसैले जित्ने छैन, त्यसैले हामीलाई वार्ता आवश्यक छ ।”
यदि त्यहाँ वार्ताहरू छन् भने यी महिलाहरूले सबैभन्दा धेरै त्याग गर्नुपर्ने हुन सक्छ – किनकि युक्रेनले शान्तिको लागि भूमि त्याग गर्नुपर्ने हुन सक्छ ।
क्याटेगोरी : अन्तर्राष्ट्रिय
थप समाचार
धेरै पढिएका
प्रतिक्रिया